قُلُوبُهُمْ مَحْزُونَةٌ (قلبهای متقین محزون است).
یکی از اوصاف متقین که در خطبه 184 نهج البلاغه ذکر شده این است که دلهای مردمان متقی اندوهناک است.در این کلام مبارک مولی علی(ع) دو مطلب وجود دارد: یکی اینکه متقین قلبا محزون اند. یعنی قلب خود را که حقیقیت انسان بسته به اوست, محزون نگه میدارند, نه چهره خود را. بنابر این حزن باید قلبی باشد لذا حضرت نفرمودند (وجوههم محزونه) . صدق این گفتار از سیره ائمه اطهار(ع) و پیامبر اکرم(ص) نیز به دست میآید که آن بزرگواران همیشه متبسم و گشاده رو بودند. بنابر این کسانی که این اندوه را اظهار میکنند یا ریا کارند یعنی قلبا محزون نیستند بلکه خود را محزون مینمایانند یا ضعیف النفسند که نمیتوانند اندوه را کنترل کرده و در قلب خود نگه دارند و سر خود را فاش میکنند. نکته دوم اینکه اندوه متقین اندوه تقوائی است نه اندوه کمبود های مادی و دنیوی. معمولا اندوه معنوی از ناحیه شناخت و تفکر پیش میاید.مثلا انسان بعد از فکر و بر رسی اوضاع و احوال خود متوجه میشود که وظیفه انسانی خود را آنگونه که باید و شاید انجام نداده است و از نیروهای خدادادی و نعمتهای الهی در جهت خدا به نحو احسن استفاده نکرده است یا حقوق مردم را در وقتش ادا نکرده است ,لذا اندوه قلب او را میگیرد. و این اندوه اندوه مقدسی است که نصیب هر کسی نمیشود.زیرا انسان هر قدر هم در زندگی موفق باشد, نمیتواند تمام موفقیت ممکن را به دست آورد و از تمامی استعداد های نهفته در ذات خود استفاده کند و یا تمامی لحظات عمر عزیز را بدون لهو و لعب سپری کند. پس همیشه در گوشه قلب او جائی برای اندوه نسبت به مافات وجود دارد.بزرگترین حزنی که برای متقین است, حرن فراق و هجران است. هجرانی که غم جاودان را در دل انسان قرار میدهد.
منبع:کتاب اوصاف متقین
نویسنده: قادر فاضلی
